เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับวิทยุสื่อสาร (Two-Way Radio)

วิทยุสื่อสาร (Two-way Radio): อุปกรณ์สื่อสารที่ยังคงสำคัญในโลกปัจจุบัน

แม้ว่าวิทยุสื่อสาร (หรือที่หลายคนเรียกว่าวอกกี้ทอล์กกี้) จะไม่ได้ถูกใช้งานในชีวิตประจำวันมากนัก แต่ก็ยังคงเป็นอุปกรณ์ที่ขาดไม่ได้ในหลายอุตสาหกรรมและสถานที่ทำงานที่ต้องการการสื่อสารทันที วันนี้เรามาทำความรู้จักเกี่ยวกับวิทยุสื่อสารให้มากขึ้นกันครับ

วิทยุสื่อสารคืออะไร?

แตกต่างจากวิทยุกระจายเสียงแบบดั้งเดิมที่ทำได้แค่รับสัญญาณ วิทยุสื่อสารสามารถทั้งรับและส่งสัญญาณวิทยุเพื่อสื่อสารแบบสองทางได้

• หากเป็นอุปกรณ์ขนาดใหญ่ กำลังส่งสูง และติดตั้งอยู่กับที่ เช่น ในรถหรือบนเรือ จะเรียกว่า สถานีวิทยุ (Radio Station)

• หากเป็นอุปกรณ์ขนาดเล็ก พกพาสะดวก และกำลังส่งต่ำ จะเรียกว่า วิทยุสื่อสารแบบพกพา (Handheld Two-way Radio) หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ วอกกี้ทอล์กกี้ (Walkie-Talkie)

คุณสมบัติของวิทยุสื่อสาร

เมื่อเทียบกับโทรศัพท์มือถือ วิทยุสื่อสารมีลักษณะเฉพาะที่ชัดเจน:
ส่วนใหญ่สามารถสื่อสารกันได้โดยตรงผ่านการกดปุ่มเรียก (Push-to-Talk) โดยไม่ต้องพึ่งพาเครือข่ายโทรศัพท์มือถือ หากตั้งอยู่บนช่องสัญญาณเดียวกัน (Channel เดียวกัน) เมื่อเครื่องหนึ่งส่งเสียง เครื่องอื่น ๆ ก็จะได้รับเสียงพร้อมกันทันที ไม่มีค่าใช้จ่ายรายเดือนหรือค่าโทรใด ๆ

ทั้งนี้ วิทยุสื่อสารจะทำหน้าที่แปลงเสียงของผู้พูดให้เป็นคลื่นวิทยุ และส่งข้อมูลได้ฟรี (แต่บางกรณียังต้องชำระค่าธรรมเนียมใบอนุญาตใช้งานคลื่นความถี่)

หากต้องสื่อสารกับบุคคลหรือทีมงานบ่อย ๆ วิทยุสื่อสารสามารถช่วยลดต้นทุนการสื่อสารได้อย่างมาก

ประวัติความเป็นมาของวิทยุสื่อสาร

1. วิทยุสื่อสารแบบอนาล็อก (Analog Two-Way Radio)

วิทยุสื่อสารยุคแรกใช้สัญญาณอนาล็อก โดยทำการมอดูเลตสัญญาณไปยังย่านความถี่เฉพาะ เมื่อจะสื่อสารกัน เครื่องทั้งสองต้องตั้งค่าอยู่บนช่องสัญญาณเดียวกันในระยะการสื่อสารที่รองรับ

2. วิทยุสื่อสารแบบดิจิทัล (Digital Two-Way Radio)

ต่อมา เทคโนโลยีดิจิทัลได้เข้ามาช่วยให้สามารถใช้งานหลายเครื่องในย่านความถี่เดียวกันได้ในเวลาเดียวกัน เพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรความถี่ วิทยุสื่อสารแบบดิจิทัลจะเปลี่ยนเสียงเป็นรหัสดิจิทัล แล้วส่งผ่านสัญญาณ ลดปัญหาเสียงรบกวนและความผิดเพี้ยนของสัญญาณได้อย่างมีประสิทธิภาพ

3. วิทยุสื่อสารแบบบรอดแบนด์ (Broadband Two-Way Radio หรือ PoC Radio)

ด้วยการเติบโตของการใช้งานวิดีโอ, ระบบระบุตำแหน่ง (GPS) และแอปพลิเคชันบนโทรศัพท์มือถือ วิทยุสื่อสารแบบบรอดแบนด์จึงถูกพัฒนาโดยใช้เครือข่ายโทรศัพท์มือถือ (Cellular Network) ร่วมด้วย ทำให้ขยายระยะการสื่อสารได้ไกลถึง 5,000 กิโลเมตรขึ้นไป

อย่างไรก็ตาม วิทยุสื่อสารประเภทนี้ เช่น PoC Radio จะต้องใช้ซิมการ์ดเหมือนโทรศัพท์มือถือ แต่ยังคงฟังก์ชันสำคัญอย่าง Push-to-Talk และการสนทนาแบบกลุ่ม (One-to-Many Communication) ไว้ครบถ้วน

วิทยุสื่อสารทำงานอย่างไร?

กระบวนการสื่อสารของวิทยุสื่อสารมีลำดับดังนี้:

• เมื่อผู้ใช้กดปุ่มเพื่อเริ่มต้นการสนทนา: รับข้อมูลเสียงหรือข้อความ ➔ เข้ารหัสเป็นสัญญาณ ➔ ส่งสัญญาณไปยังเครื่องปลายทางหรือเซิร์ฟเวอร์

• เมื่อรับสายจากอีกเครื่องหนึ่ง: รับสัญญาณ ➔ ถอดรหัสสัญญาณ ➔ แปลงกลับเป็นเสียงหรือมัลติมีเดีย

วิทยุสื่อสาร: เครื่องมือสำคัญที่ยังคงทรงคุณค่า

ข้อเท็จจริงน่าสนใจเหล่านี้ช่วยยืนยันถึงความสำคัญของวิทยุสื่อสารในฐานะเครื่องมือสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ เหมาะสำหรับการทำงานร่วมกัน และการรักษาความปลอดภัยทั้งในอดีตและปัจจุบัน

หากคุณมีคำถามเกี่ยวกับเทคโนโลยี หรือกำลังมองหาโซลูชันวิทยุสื่อสารจาก Hytera ติดต่อเราได้เลย!